Kedinizin yatağa idrar yapmasının çeşitli nedenleri olabilir. Bir kedi tuvaleti dışında herhangi bir yere idrarını yaptığı zaman sahibinin ilk yapması gereken şey; onu bir veteriner hekime götürerek, bu davranışın altında yatan medikal bir problem olup olmadığını anlamak için fiziksel muayenelerini ve tanısal testlerini yaptırmalıdır. Bir idrar yolu enfeksiyonu varsa, kediniz duyduğu rahatsızlığı veya ağrıyı tuvalet kabıyla bağdaştırdığı için başka bir yere yapıyor olabilir. Eğer muayene ve tahliller sonrası her şey normal görünüyorsa, o zaman kedinizin neden yatağınızı tercih ettiğini araştırmak gerekir.

Sıklıkla anksiyete kaynaklıdır

Bir hasta sahibinin kedisinin yatağına idrar yapması şikâyetiyle geldiği vakaların en çok karşılaşılan sebebi anksiyete kaynaklı olanlardır. Kedinin uygunsuz davranışını destekleyen stres faktörlerini belirlemeye çalışırız. Kum kabıyla ilgili problemler genelde kabın tipi, yeri, kumun türünün beğenilmemesidir ki, bu nedenle kedinizin belirlediğiniz alanın dışına tuvaletini yapmasına neden olur. Veyahut kedinizin sizinle, evinizdeki diğer kedi/kedilerle, diğer hayvanlarla veya insanlarla olan ilişkilerinden kaynaklı sosyal bir problemi olabilir.

İlk olarak kum kabıyla ilgili durumu belirlemeliyiz. Ne sıklıkta temizleniyor? Bir kum kabı en azından günde bir kez temizlenmelidir (birinin sifonu çekmemesinin ardından tuvalete girmek nasıl hissettirir düşünün.). Kedinizin tuvalet alanı olarak belirlediğiniz bölge için en ideal kum, kum kabı ve yer sağlanmalıdır. İdeal kum her kedi için farklı olabilir. Hangisini daha çok tercih ettiğini deneyerek bulabilirsiniz. Bazı üreticiler insanlara çekici gelen kokulu kumlar üretirler ancak kediniz kokusuz kumu tercih edecek olabilir.

Kum kabınızın boyutlarına bakın. Yeteri kadar büyük mü? Genel öneri kum kabını kedinizin boyunun 1.5 katı kadar olmalıdır (kuyruk hariç). Kedilerin çoğu kapalı olmayan tuvaletleri tercih ederler. Kapaklar insanların içeridekileri gözden uzak tutmaları, kumun etrafa saçılmaması ve kokuyu dışarı çıkarmayı önlemek için yapılmıştır. Etrafa kum saçılmasından endişe eden insanlar eğer yaşlı veya eklem problemleri olan bir kedileri yoksa kenarları uzatılmış kum kaplarından edinebilirler. Bazı kediler kapalı tuvaletleri tercih ederler. Unutmayın vahşi kediler mağaralara tuvaletlerini yapmayı tercih ederler.

İdrarını farklı yerlere yapma problemi yaşayan kedi sahiplerine çoğunlukla yan yana duran ve birbirinden farklı tipte iki kum kabı koymalarını öneririz. Bu sayede kediniz hangisini tercih edeceğine karar verebilir. Genelde bir kedi kum kabından oldukça memnun gibi görünürken birden fazlasıyla rahatsız olabilir. Bu muhtemelen önceden de aslında pek memnun olmadığının göstergesidir.

Kum kabının yeri neresidir? Çok yürünen ve kediniz tuvaletini yaparken rahatsız olabileceği bir yerde mi? Zamanını çoğunlukla geçirdiği alandan çok fazla uzakta mı? Eğer kap ortalık yerde veya ulaşmak için kedinizin çok efor sarf edeceği mesafedeyse muhtemelen alternatif bir tuvalet yeri seçecektir. Kural kedi sayısı artı bir  kum kabı şeklinde olmasıdır. Özellikle de eviniz büyük ya da çok katlıysa.

Rahatlatıcıda rahatlama aramak

Bazı kediler sahiplerinin yataklarına eğer uzun çalışma saatleri ya da herhangi bir sebepten dolayı evden uzun süreler uzak olmaları nedeniyle idrar yaparlar. Bazen uygunsuz olaylar sahip evin dışındayken veya şehir dışındayken meydana gelebilir veya kedi sahibi eve gelene kadar bekleyebilir. Bu kedinizin sizin yokluğunuzda ne kadar mutsuz ya da stresli olduğunu söyleme şeklidir. Bazen bir kedi evin içinde anlaşamadığı kişinin yattığı tarafa idrar yapabilir.  Bu olaya daha çok sahip eve yeni bir partner veya ev arkadaşı getirdiğinde kedinin hayatına giren bu insanı hemen kabullenememesi nedeniyle rastlanır. Bazen bir hareket bile yatağa işeme için katalizör görevi görür. Bu farklı senaryolar kedi için stres yaratıyor olabilir ve kedi sahibi ile kendi kokusunu yatağın üzerinde karıştırmak isteyebilir. Bu olaylar gerçekleştiğinde kedinin “kindar” olmadığı, bunun sadece basit bir koku karıştırma ile kendini rahatlatma yöntemi olabileceğinin hatırlanması önemlidir. Çünkü kedinin anksiyetesine neyin neden olduğunu tam olarak söylemek oldukça zordur. Bir veteriner hekimle veya veteriner davranış bilimci ile birlikte çalışmanız, doğru adımları izleyerek problemin kaynağını bulmanıza ve durumu düzeltmenize yardımcı olacaktır.

Kedinin idrar yaptığı yerde sahibiyle beraber özel bir oyun oynaması veya ödül maması verilmesi gibi bir strateji de izlenebilir. Hedef, kedinin potansiyel işaretleme ya da tuvalet alanı olarak belirlediği yeri eğlence ve/veya yemek yeme yeri haline getirmektir. Çünkü çoğunlukla kediler tipik olarak yemek yedikleri yere tuvaletlerini yapmazlar.

Sorunu anlamaya çalıştığınız süre içinde yatak odasının kapısını kapalı tutarak yatağa erişimini engellemek veya yatak odasına kum kabı koymak – her ne kadar bazen kum kabı yakında olmasına rağmen yapsalar da – gibi kısa vadeli çözümler denenebilir. Bazen bu problem doğru şartların sağlanması ile kediyi kum kabı kullanmaya yeniden teşvik edebilir veya yatakta idrarını yapmasına neden olacak çekicilikteki her şeyin kaldırılması ile kolayca çözülebilir. Çözümlenemediği zamanlarda işi daha ileri götürüp bir eğitmene danışmak gerekebilir. Akıldan çıkarılmaması gereken temelde kedinin size bir şey anlatmaya çalışıyor olabileceği ve olan bitene doğru şekilde yaklaşım göstererek çözümlemeye çalıştığınızda sonuca ulaşabileceğiniz gerçeğidir.